SGK giriş tarihine bağlı olarak değişen emeklilik sistemi, 1994, 08 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için alternatif erken emeklilik fırsatları oluşturuyor. 3600, 4500 ve 5400 prim günü baz alınarak oluşturulan modellerle, belirli koşulları yerine getiren sigortalılar daha erken emeklilik hakkı elde edebilecek. Yaş, prim günü ve çalışma süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu yeni sistem, milyonlarca çalışan için farklı emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Giriş tarihine göre emeklilik şartları tekrar düzenleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre şartları yeniden düzenleniyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde kısmi emeklilik imkânı sağlanıyor. Yaş ve hizmet yılı dikkate alınarak hazırlanan bu modeller, erken yaşta emeklilik planı yapan vatandaşlara alternatif çözümler sunuyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de emeklilik sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi önemli tarihlerde sigortalı olanlar için çeşitli prim günleriyle kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan çalışanlara yeni fırsatlar tanıyor.
94 yılı öncesinde 3600 gün formülü
09.09.1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl çalışma ve 3.600 gün prim şartlarını tamamladığında kısmi emeklilik hakkı kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı elli, erkeklerde ise elli beş olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu model cazip bir çözüm sağlıyor.
2008 yılında işe başlayanlara 4500 prim günü modeli
2000 ve sonrası sigorta başlangıcı olan çalışanlar için kısmi emeklilik koşulları daha ağır. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl çalışma ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekli olabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta güçlük yaşayan vatandaşlara kolaylık sağlıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en ağır kısmi emeklilik şartları geçerli. Bu çalışan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl sigortalılık süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emekli olma hakkı kazanabiliyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 engellilik raporu bulunan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekli olabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, engellilik oranına bağlı olarak değişiyor:
– %40–49 arası için on sekiz yıl ve 4.100 gün,
– %50 ila %59 arası için 16 yıl ve 3.700 gün,
– %60 üstü için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
İş gücünün büyük kısmını kaybeden çalışanlar, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu hak, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda emekli aylığı kesiliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Bakım yükü taşıyan anneler için özel bir avantajlı sistem devrede. Bu kadınların prim günlerine yıllık %25 oranında ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaşından düşülüyor. Böylece kadınlar avantajlı biçimde emeklilik fırsatı kazanıyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre belirleyin.
Eksik primlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla tamamlayın.
Engel durumunuz varsa, malulen emeklilik gibi ek avantajları değerlendirin.
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik yaşınızı kısaltabilirsiniz.
