AB, Rusya’ya yönelik yeni yaptırımları kabul etti; listede Türkiye ve Çin’den şirketler de var

Avrupa Birliği, Rusya’ya yeni bir dizi yaptırım uygulamaya karar verdi. Bu yaptırımlar ilk kez Kremlin’in yasaklı malları ele geçirmesine yardım ettiğinden şüphelenilen anakara Çin şirketlerini hedef alıyor.

Yaptırımların odağında, Rusya’ya başta insansız hava araçlarının parçaları olmak üzere AB’de üretilen ileri teknoloji ve askeri ürünleri tedarik etmekle suçlanan küresel şirketler yer alıyor.

Listede diğerlerinin yanı sıra Türkiye ve Kuzey Kore’den şirketler de yer alıyor. Şu anda 2.000’den fazla ismin yer aldığı kara listeye çoğu Rus olmak üzere 200’e yakın kişi ve kuruluş eklendi.

Ancak pakette, Başkan Vladimir Putin’in en önde gelen eleştirmeni Alexei Navalny’nin ölümüne karıştığı iddia edilenlerin hiçbiri yer almıyor. Alüminyuma yönelik daha sıkı kısıtlamalar da dahil edilmedi.

Yaptırımların tüm ayrıntıları bu hafta sonunda AB Resmi Gazetesi’nde yayımlandığında açıklanacak.

“Putin’in savaş makinesini küçültmeye devam etmeliyiz”

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Putin’in savaş makinesini azaltmaya devam etmeliyiz” dedi.

Blok daha önce Çin ana karasındaki bir avuç şirketi cezalandırma girişiminde bulunmuştu ancak Pekin’deki yetkililerin şikayetleri ve bazı üye devletlerin çekinceleri bu adımı engelledi. Rusya ile Çin arasında giderek yakınlaşan ilişkiler, Brüksel’deki diplomatları bu fikri ikinci kez denemeye sevk etti.

Çin hükümetinin gümrük verilerine göre, Rusya-Çin ticareti rekor bir seviyeye ulaşarak 2023’te 240 milyar doların (213 milyar euro) üzerine çıktı. Bu rakam, iki ülke tarafından belirlenen 200 milyar dolar hedefini rahatlıkla aşıyor.

Şubat 2022’den bu yana 13’üncü paket olan yeni AB yaptırımları, Ukrayna’dan kaçırılan çocukların yeniden eğitildiği Rusya tarafından işletilen kurumları da hedef alıyor. İddia edilen adam kaçırmalar, suçlamayı savaş suçu sayan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Başkan Vladimir Putin için tutuklama emri çıkarmasına yol açtı.

Paketin onaylanması kasıtlı olarak Ukrayna’daki savaşın ikinci yıldönümüne denk gelecek şekilde zamanlandı. Süreç, Rusya’nın nükleer tekeli Rosatom’a yönelik her türlü kısıtlamayı engellemeye kararlı olan Macaristan tarafından yavaşlatıldı.

Rosatom, Macaristan’ın elektriğinin %50’sinden fazlasını sağlayan Paks nükleer santralinin genişletilmesinde ana yüklenici konumunda bulunuyor.

Küçük sıkıntılara rağmen yaptırımlar, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra kendi kendine koyduğu sembolik süre olan iki yıl öncesinden üç gün önce onaylandı.

En son paket neredeyse tamamen yaptırımların ortadan kaldırılmasına odaklanıyor; bu, Whac-A-Mole ile karşılaştırılan yaygın bir olgudur; bir boşluk kapatılır kapatılmaz bir başkası ortaya çıkar.

Listede Türk şirketleri de yer alıyor

Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Sırbistan ve Ermenistan aylardır AB’nin radarında; özel elçi David O’Sullivan bu hükümetleri daha fazlasını yapmaya ikna etmek için ülkeden ülkeye uçuyor.

O’Sullivan Aralık ayında Euronews’e “Gerçekçi olmamız gerektiğini düşünüyorum. Kazanılacak para var” dedi. Dedi.

Geçtiğimiz yıl AB, bloğun belirli şirketlerle değil, bir bütün olarak ülkelerle belirli ticaret akışlarını kısıtlamasına olanak tanıyan bir hile önleme aracını uygulamaya koydu. Bu araç son çare olarak görülüyor ve etkinleştirilmesi, üye devletlerin oybirliğiyle onaylanmasını gerektiriyor; bu, karşılanması giderek zorlaşan bir sınır.

İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir diplomat, Rusya’ya yönelik yaptırımların bloğun başlangıçta umduğu kadar etkili olmadığının “oldukça açık” hale geldiğini, çünkü Rus toplumunun hâlâ “istediğini” aldığını söyledi.

Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) yakın tarihli bir tahmini, yüksek askeri harcamalar ve güçlü tüketim nedeniyle Rusya ekonomisinin görünümünü iyileştirdi.